Właśnie w tym czasie szczególnie wyraźnie ujawnił się twórczy talent i potencjał lwowskiego malarza Romana Opalińskiego.

Niespodziewanie dla samego siebie dostrzegł on zbieżność wielu własnych, nawet jeszcze studenckich artystycznych idei z nowymi społecznymi i estetycznymi kryteriami – przede wszystkim tymi, które dominują w środowiskach artystycznych demokratycznego społeczeństwa europejskiego. Wyczuł on, że może swobodnie tworzyć i bez skrępowania wyrażać swoje myśli. Bez najmniejszych wahań artysta zwrócił się ku zasadniczej i nieprzeciętnej w jego twórczości tematyce dotyczącej Ukrainy, jej historycznego i współczesnego heroizmu, poruszając się przy tym w sobie właściwej manierze tworzenia (lub interpretacji) malarskich obrazów, form i motywów.

Roman Opaliński urodził się w niewielkim Gródku koło Lwowa, który (szczególnie śnieżnymi zimami) wabi jakąś niezwykłą, niepowtarzalną plastycznością pejzażu i pastelowymi barwami. Istotny stał się wpływ wywarty przez środowisko naturalne oraz dobrze znany krajobraz ziemi lwowskiej, na twórczy charakter i światopogląd artysty, dla którego, oczywiście już od dzieciństwa harmonia pomiędzy człowiekiem a środowiskiem naturalnym była jednym z najważniejszych środków kształtowania osobowości. Jeszcze w latach studenckich, malarza zachwyciła staroruska ikona oraz ukraińska sztuka ludowa. Nie mniej ważnym źródłem inspiracji stały się dzieła oryginalnych i szczególnie poważanych twórców europejskich, na przykład impresjonistów, w kierunku których zwraca się on i dzisiaj.

Symbolika i alegoria formują oryginalny malarski świat twórczości Romana Opalińskiego, którego wewnętrzne procesy często są ukryte i wymagają szczególnej uwagi, emocji, a przede wszystkim – pragnienia uczestniczenia w twórczym działaniu, które nieodmiennie rozwija się w każdym dziele lub stwarza wokół niego swoistą aurę twórczą. Poza malarstwem fascynują go plastyczne możliwości kowalstwa artystycznego, idea syntezowania artystycznie wyrazistych środków malarstwa na desce oraz metaloplastyki, oryginalnego kompozycyjnego połączenia graficznie precyzyjnych linii metalowego ażuru i mas kutych z dominującymi malarskimi fragmentami.

Jako przykład mogą posłużyć tryptyki („Nowe odliczanie" oraz „Pod obłoczkiem"), w których artysta według sobie właściwego alegoryczno-symbolicznego klucza odnosi się do trudnych problemów współczesnego bytu Ukrainy czy kwestii jej kulturalnego potencjału. Nazwy większości jego dzieł to swoista „powłoka ochronna", pod którą ukrywa się głęboka i emocjonalna treść, wyrażana przez artystę za pomocą tylko jemu właściwych środków malarsko-plastycznych.

Ihor Hołod
profesor Lwowskiej Narodowej Akademii Sztuk Pięknych
Przedruk z katalogu Romana Opalińskiego „Dialog. Malarstwo.Kowalstwo artystyczne".