Złożona i wielowarstwowa twórczość Malczewskiego rzadko kiedy pozostawia widza obojętnym, choć nie dla wszystkich odbiorców bywa zrozumiała. Malarskie oeuvre Malczewskiego obejmuje ponad trzy tysiące prac o różnorodnej tematyce, część z nich jest do dzisiaj nieodnaleziona, część tworzy prywatne kolekcje, nie zawsze udostępniane publiczności. Ostatnie lata ujawniły nowe, interesujące obrazy, nieznane dotąd nawet z reprodukcji. Rewelacją roku 2011 jest kolekcja nazwana Ku chwale Artysty, od kilku lat gromadzona przez miłośnika sztuki Jacka Malczewskiego, kolekcjonera tego tylko jednego artysty. Staranie dobierane obrazy – dwadzieścia trzy prace z różnych okresów twórczości – stwarzają znakomitą możliwość skonfrontowania ich z wybranymi dziełami z Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu – monograficznego muzeum artysty, oraz z pracami z wielkiej kolekcji sztuki polskiej stworzonej przez Toma Podla z Seattle.

Malczewskiego, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli sztuki polskiego modernizmu, interesowały rozmaite tematy: portrety, autoportrety, pejzaże, przedstawienia baśniowo-fantastyczne, patriotyczne (związane z walką narodu polskiego o niepodległość), symboliczno-wizyjne. Dotykają one podstawowych problemów człowieka, egzystencji, eschatologii, a także szczególnie interesujących malarza kwestii: roli sztuki i powołania artysty.

Jacek Malczewski, uczeń Jana Matejki, w pierwszym okresie twórczości malował realistyczne kompozycje opowiadające o losie polskich zesłańców na Syberii oraz obrazy historyczne, rodzajowe i portrety. W czasach Młodej Polski stworzył sobie właściwy, symboliczny język, w którym spotkały się mitologia i ikonografia chrześcijańska, baśnie i podania ludowe, poezja romantyczna i polskie tradycje patriotyczne. Głównymi tematami jego dzieł były: człowiek i jego los, artysta i powinności sztuki oraz problemy życia i śmierci. Kolejne podejmowane wątki rozwijał w serie, kontynuowane przez całe życie. Swój program artystyczny przedstawił kolejno w wielkich, wielokrotnie interpretowanych realizacjach, w: Introdukcji, Melancholii i Błędnym kole.

Z bogatego i różnorodnego oeuvre Malczewskiego na wystawie „Metafory i przestrzenie. Malarstwo Jacka i Rafała Malczewskich" przywołano kilka tematów, obecnych w prezentowanych kolekcjach. Zasygnalizowano wątek martyrologiczny, któremu patronuje Polonia, przedstawiono największą kolekcję autoportretów artysty zgromadzoną w zbiorach prywatnych, będącą malarską autobiografią, rodzajem pamiętnika, a także prace z serii Zatruta studnia, wątek biblijny oraz dzieła dedykowane motywowi śmierci. Interesujące uzupełnienie ekspozycji stanowią mniej znane, lecz ciekawe niewielkie, intymne krajobrazy malowane z willi artysty na Zwierzyńcu w Krakowie oraz w Lusławicach.

Wystawie towarzyszy katalog autorstwa Anny Król, w opracowaniu graficznym grupy tomami.

Dodatkowe informacje:

Joanna Wójcik
e-mail Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
tel: +48 15 844 85 56