Adam Stalony-Dobrzański. Mistrz rozwadowskiej fary

Piękno barwnych witraży możemy podziwiać w całej okazałości dopiero wtedy, gdy przenikają przez nie promienie słońca. Wydaje się nam to oczywiste, jednak gdy mamy z nimi bezpośredni kontakt zawsze dajemy się uwieść ich urokowi. Wdziękowi obrazów będących kompozycją szkła, ołowiu i światła. Tajniki właściwego języka plastycznego dla stworzenia współczesnych witraży niewątpliwie poznał Adam Stalony-Dobrzański (1904-1985).

Witraże tego artysty zdobią kilkadziesiąt kościołów, cerkwi a nawet zbór ewangelicki. Stanowią one ogromne osiągnięcie Krakowskiej Szkoły Witrażu, mającej swe korzenie w sztuce czasów Młodej Polski – kompozycjach Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera. Twórca odwołuje się również do niezwykle bogatej tradycji bizantyjskiego Wschodu i sztuki cerkiewnej, która była mu bliska od czasów dzieciństwa i wczesnej młodości spędzonych na Ukrainie, oraz sztuki romańskiej i gotyckiej. Mistrzostwo swoje zawdzięcza niezwykle umiejętnemu wykorzystaniu linii ołowiu, za pomocą której świetnie ukazuje emocje i duchowość przedstawionych postaci oraz zastosowaniu twardej, kubistycznej geometrii i czerpaniu z doświadczeń nowoczesnej abstrakcji. Uwagę zwraca również wkomponowane w każdy obraz artysty liternictwo połączone ściśle z treścią ikonograficzną, ułatwiając jej zrozumienie. Artysta zawarł w swoich dziełach również dużą erudycję teologiczną. Liternictwo w dziełach Stalony-Dobrzańskiego pełni również funkcję plastyczną zamykając i dzieląc płaszczyznę witraży. Spośród niezwykle płodnego dorobku najbardziej znane prace artysty można podziwiać m.in. w cerkwi w Gródku Białostockim, kościołach w Rozwadowie i Zawierciu oraz gotyckiej katedrze w Nysie.

Wystawa składa się przede wszystkim z konstrukcji multimedialnych mających na celu odtworzenie najsłynniejszych i najbardziej wyrazistych założeń witrażowych tego artysty. Głównym elementem ożywiającym i uwiarygodniającym rekonstrukcje jest światło wychodzące ze środka prostopadłościennych instalacji, dzięki czemu widz ma możliwość doświadczyć identycznych odczuć estetycznych i emocji, jak gdyby obcował bezpośrednio z obrazami w kościelnych i cerkiewnych oknach.

Ekspozycja, dotychczas była pokazywana w kilku miejscach na Ukrainie (gdzie również pozostało wiele dzieł artysty). W Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli po raz pierwszy dodatkowo zaprezentowane zostaną oryginalne, sporządzone przez artystę kolorowe projekty witraży na papierze, wypożyczone dzięki uprzejmości kuratora wystawy. Będzie także wyjątkowa okazja obejrzeć kilknaście znakomitych szkiców do witraża MB Fatimskiej w rozwadowskiej farze. Prezentowane projekty to tylko niewielka część ogromnego dorobku artysty, który wciąż czeka na opracowanie i właściwe zaprezentowanie publiczności. Kuratorem wystawy, a zarazem badaczem twórczości artysty jest jego wnuk - Jan Pawlicki (podpisujący się także często jako Jan Stalony-Dobrzański).

Wystawie towarzyszą filmy o artyście oraz katalog witraży fary rozwadowskiej.

Koordynacja i dodatkowe informacje: Anna Szlązak Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć. , 15 8448556 w.15


 

Kontynuując przeglądanie tej strony, akceptujesz pliki cookies. Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w naszej Polityce prywatności.
Zaakceptuj