Budynek został ufundowany przez niegdysiejszą właścicielkę Pława, hrabinę Marię Rességuier, która wybrała miejsce w centrum wsi, przy starej drodze, na pograniczu Starej wsi i Kurysiówki. Budowę rozpoczęto na początku XX wieku, a ukończono w połowie 1910 r. Ochronkę i znajdującą się w niej kaplicę pw. Ducha Świętego poświęcono 4 lipca 1910 r. i tym samym oddano ją do użytku zakonnicom ze Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Bogarodzicy Dziewicy Niepokalanie Poczętej. Służebniczki dębickie mieszkały tutaj i pracowały do 1962 roku.
Siostry zakonne prowadziły przedszkole, świadczyły dla ludności różne posługi medyczne, organizowały spotkania modlitewne i kulturalne. We wspomnieniach pławian ochronka powraca bardzo często jako miejsce beztroskich zabaw dzieci, które czasem zakłócało podawaniem... tranu. Dowcipnie opisał ten rytuał Janusz Piechnik, jeden z wychowanków ochronki:
Przy stoliku siadała siostra zakonna, a obok niej stawała pomocnica do specjalnego zadania. Do tego stolika ustawiała się kolejka przedszkolaków, którzy podchodzili do siostry, otwierali buzię (i trzymali się za nos), a siostra osobiście aplikowała łyżkę (dużą!) UNRA-wskiego tranu. Pomocnica ze ściereczką na ramieniu – na wszelki wypadek – podawała „landrynkę”, którą trzeba było wziąć do buzi zaraz po połknięciu lekarstwa. Była to akcja pomocowa Czerwonego Krzyża w leczeniu krzywicy u dzieci wojny. Ten zestaw tranowo-landrynkowy prześladował mnie zapachowo i smakowo jeszcze przez długie lata.
(„Tutaj stał, mój dom. Projekt dla Pława”, 2017)
Czy pamiętacie tamte czasy?
